Op de site André Dumont in Genk-Waterschei bouwde vzw Mandana een woonzorgcentrum voor een menswaardige opvang van dementerenden. Het is een bijzondere vorm van collectief wonen waar mensen niet uit vrije wil voor kiezen. Speciale aandacht gaat naar het samenleven én de privacy van de bewoners. Het oude ziekenhuis is gefaseerd afgebroken, alleen de centraal gelegen kapel blijft behouden en biedt plaats aan een cafetaria en aan het Wit-Gele-Kruis. 

Osar architecten heeft het nieuwe woonzorgcentrum ontworpen als een nieuwe woonwijk bestaande uit zes grote huizen, die qua typologie verwijzen naar de driewoonsten in de aangrenzende tuinwijk. De vormgeving bestaat daarom ook uit een combinatie van rood- en witgeschilderd metselwerk, een samenspel van verschillende dakjes, houten schrijnwerk, een detaillering die uitgaat van variatie en die kleinschaligheid benadrukt, bruikbare private voortuinen, …

 

 

Rond de huizen is een beperkte private tuinzone afgesloten met poortjes. Samen zijn de zes huizen geschakeld rond een centrale publieke zone waarlangs ook buurtbewoners uit de tuinwijk kunnen wandelen naar de Stalenstraat en omgekeerd. De bewoners van woonzorgcentrum zijn vrij om overdag buiten te wandelen en gaan graag eens langs bij de nabije bakker, krantenwinkel, … in de Stalenstraat.

Elk huis omvat twee appartementen, één per bouwlaag. Elk appartement biedt ruimte aan 8 bewoners die een grote eigen kamer met badkamer hebben, maar ook een keuken, salon, hobbyruimte en patio delen.

 

 

Hierbij merken we op dat het plattegrond van de appartementen sterk vergelijkbaar is met de typologie van het clusterappartement, dat vaak voorkomt binnen de coöperatieve woonprojecten in Zürich. De clusterappartementen zijn ontworpen op maat van alleenstaanden of koppels die een kamer of studio met kitchenette en badkamer betrekken en vervolgens een grotere leefruimte met keuken delen met circa 8 tot 10 medebewoners. Zo vormen zij kleinere clusters of bubbels binnen de grotere coöperatieve projecten. Deze typologie is in Zürich zeer succesvol gebleken, zowel voor jonge starters als voor senioren.

 

 

 

Tijdens de lockdownperiode zijn de bewoners van Mandana binnen hun bubbel van acht personen gebleven en slechts vijf bewoners binnen éénzelfde appartement zijn ziek geworden. Volgens het verplegend personeel hebben zij de besmetting onder controle kunnen houden dankzij dit ‘architectonisch opzet’, maar zij wijzen er ook op dat dergelijk opzet vraagt om een hogere personeelsbezetting. Voor 96 bewoners werken er in Mandana 2 verpleegsters en 16 zorgkundigen. Overdag is er 1 zorgkundige aanwezig in ieder appartement van 8. In andere woonzorgcentra laat de lagere personeelsbezetting deze manier van werken niet toe.

Peggy Totté

06/07/2020

 

Woonzorgcentrum Mandana

Adres  Stalenstraat 2, 3600 Genk
Architect  Osar architecten
Typologie  96 kamers met eigen badkamer, verdeeld over 12 woongroepen/appartementen in 6 huizen. Per woongroep van 8 personen is er een gedeelde keuken, leefruimte en zithoek.
Oplevering  2019

Foto’s  Brecht Van Maele & Peggy Totté
Plans  Osar architecten & Kraftwerk1 (Zürich)