Hoe kunnen we in Limburg bijdragen tot een goed opdrachtgeverschap en een hogere architecturale kwaliteit van publieke bouw- en infrastructuurprojecten? Architectuurwijzer, Z33 en UHasselt starten een traject op over ruimtelijke kwaliteit en goed opdrachtgeverschap, met als doel hier een breed draagvlak voor te creëren én tegelijk het ambitieniveau in Limburg te verhogen.

Niet elke lokale overheid of instantie is vandaag reeds overtuigd van de nood aan een betere architecturale of ruimtelijke kwaliteit van zijn/haar project. Het instrument van de Open Oproep bij de Vlaamse Bouwmeester is gekend, maar wordt soms als te log of te omslachtig beschouwd. Vele architecten worden nog aangesteld via een klassieke aanbestedingsprocedure waarin prijs vaak primeert boven kwaliteit tijdens de gunning. Architecten hechten op hun beurt belang aan een heldere projectdefinitie, of verlangen naar een ambitieuze opdrachtgever en een sterke jury voor de beoordeling van hun dossier.

De kracht van een instrument als de Open Oproep komt duidelijk in beeld in de reizende expo ’Open Oproep. 20 jaar architectuur in publieke opdracht’, die van 30 augustus tot 11 oktober staat opgesteld in onze provincie, bij Z33 te Hasselt. Deze expo van Team Vlaams Bouwmeester is gecureerd door Maarten Liefooghe en Maarten Van den Driessche – twee onderzoekers van de UGent – en zij hebben hiertoe quasi zevenhonderd Open Oproepen geanalyseerd. In de expo tonen ze het belang en de meerwaarde van 20 jaar open oproep. “Vroeger stonden in het Architectuurjaarboek overwegend gebouwen in private opdracht. Nu komt de kwalitatieve architectuur overwegend van overheidsopdrachten.” (1)

Voor Architectuurwijzer vormt deze expo het ideale moment om – met partners UHasselt en Z33 – een debat te openen over de kwaliteit van publieke architectuur in Limburg. Samen hebben zij een beperkte groep van publieke opdrachtgevers, architecten en beleidsmakers (2) uitgenodigd voor een inhoudelijke dialoog op 8 oktober 2020.

Bij wijze van inleiding op het debat vertelt Adinda Van Geystelen, artistiek directeur van Z33, in bijgevoegd filmpje over de ontstaansgeschiedenis van het architectuurbeleid in Vlaanderen en de aanstelling van de eerste Vlaamse Bouwmeester in 1999 onder toenmalig minister Wivina De Meester. Net zoals de curatoren van de expo is zij sterk onder de indruk van de mentaliteitsverandering en de groei van architectuurcultuur tijdens de voorbije 20 jaar in Vlaanderen. Open Oproep heeft hierin als instrument en als proces een belangrijke rol gespeeld.

Dit is één van de video’s binnen het traject ‘Ruimtelijke kwaliteit in Limburg‘, waarin AW het woord geeft aan verschillende lokale besturen, stakeholders, architecten, …

(1) Quote Maarten Van den Driessche, De Standaard, “Hoe de bouwmeesters het verschil hebben gemaakt”

(2) Deelnemers aan de inhoudelijke dialoog op 8 oktober 2020 waren:

✓ Véronique Claessens, directeur Ruimte, stad Genk
✓ Marc Schepers, schepen Stedenbouw & Ruimtelijke Planning, stad Hasselt
✓ Johan Max, teamverantwoordelijke projecten, SHM Nieuw Dak
✓ Steven Knuts, facilitair directeur Ziekenhuis Oost-Limburg
✓ Annelies Sneyers, Manager studiedienst infrastructuur en masterplan, Jessa ziekenhuis
✓ Stijn Vercampt, teammanager Ruimte, POM
✓ Marijke Maes, directeur financiën en facilitair management, Hogeschool PXL
✓ Leen Coenegrachts, diensthoofd Directie Omgeving – Ruimtelijke Planning, provincie Limburg (verontschuldigd)
✓ Heidi Frederix, cel Wonen, provincie Limburg (verontschuldigd)
✓ Raf Snoeckx, De Gouden Liniaal architecten
✓ Kelly Hendriks, B-ILD architecten
✓ Maarten Liefooghe, docent Vakgroep Architectuur en Stedenbouw, UGent
✓ Maarten Van Den Driessche, docent Vakgroep Architectuur en Stedenbouw, UGent
✓ Stefan Devoldere, decaan UH faculteit Architectuur & Kunst
✓ Adinda Van Geystelen, artistiek directeur Z33
✓ Roel De Ridder, Architectuurwijzer
✓ Peggy Totté, Architectuurwijzer

08/10/2020

Foto  Open Oproep 1812 – Stedelijk sportcentrum Genk © Tim Van de Velde