Met de aankoop van de oude champignonkwekerij ‘Mycelia’ aan de Jean Béthunestraat in Sint-Amandsberg lanceerde het Gentse stadsbedrijf sogent haar tweede cohousingproject. De ingesloten en rustige ligging van het diepe perceel vormt de perfecte locatie voor een nieuw cohousingproject voor acht tot twaalf woningen. De locatie is uitstekend voor mensen die graag vlakbij centrum Gent willen wonen, maar ook buitenruimte en groen willen. Op de infodag van de stad Gent vormde zich gelijk een groep van drie koppels. Ze willen tien woningen bouwen, waarvan één inclusiewoning.
Om de architect aan te stellen organiseert de bouwgroep – in overleg met sogent – een wedstrijd. De cohousinggroep heeft een houten maquette van de omgeving gemaakt waarin de wedstrijdvoorstellen moeten ingepast worden. Een jury met leden van de bouwgroep, sogent, Anne Malliet (team Vlaams Bouwmeester) en Bob De Wispelaere (project Brutopia) kiezen voor de architecten Els Claessens en Tania Vandenbussche (ECTV).
Het ontwerp van een cohousingproject op een smal en diep perceel in een gesloten bouwblok is geen evidentie. Ook de randvoorwaarden van de brandweer zijn heel bepalend. Daarnaast is inkijk/privacy een belangrijk aandachtspunt, zowel voor de bewonersgroep onder mekaar als in relatie tot de buren. Tot slot is de gelijkwaardigheid van elke woning een uitgangspunt in dit project. De verdeling van de woningen onder elkaar was een belangrijk moment in het traject. Ook in andere projecten leert AW dat het moment van verdeling van de beschikbare woningunits heel cruciaal is voor de groepsvorming.
Door de woningen tegen de blinde muur van het aangrenzende perceel te bouwen, zijn de architecten erin geslaagd om een zo groot mogelijke collectieve buitenruimte te vrijwaren, en elke woning een gelijkwaardige relatie tot deze tuin te geven. Achteraan is één volume dwars op het hoofdvolume geplaatst. Een deel van de gemeenschappelijke voorzieningen zijn in de hoek van het gelijkvloers voorzien. De inclusiewoning en een woning voor een rolstoelbewoner zijn volledig op het maaiveld voorzien. De andere woningen hebben twee lagen. De helft van de woningen heeft de voordeur op het gelijkvloers, de andere helft op de verdieping.
De luifel langs de woningen krijgt een belangrijke rol in dit ontwerp. Deze overdekte zone vormt de filter tussen de collectieve tuin en de private buitenruimte, en zorgt voor een detaillering en schakering van het lange eenvoudige volume. Onder deze galerij kan er buitenruimte toegeëigend worden door de aangrenzende bewoners, zonder te dominant te worden. Omgekeerd wordt de binnenruimte van elke woning deels afgeschermd voor passanten. De luifel draagt ook bij in de BEN-ambitie van elke woning: hij zorgt dat de woning in de zomer niet oververhit kan raken. Afwisselend bestaat de luifel uit een open lamellenstructuur of uit een gesloten balkenstructuur met daarop groen. Waar de luifels beloopbaar zijn bestaan ze uit beton. Achteraan op het perceel gaat de luifel over in een overdekt terras tussen de gemeenschappelijke functies.
In de woningen hebben de architecten gestreefd naar een zekere systematiek, en in overleg met de bewoners is er variatie ontstaan. Elke woning is uniek. Met het oog op huiselijkheid hebben de architecten een deel van de woonruimte voorzien van een balkenplafond. Onderstaand beeld toont een grote leefruimte, een huiselijkheid met het balkenplafond, een groot raam naar de collectieve tuin en een luifel als overgangszone.
Het gemeenschappelijke programma is verdeeld over meerdere kleinere ruimtes, wat opnieuw bijdraagt aan de huiselijke sfeer. Ondanks de collectiviteit gaat het hier even goed over woonfuncties. Achteraan zijn de leefruimte, keuken en wasserette voorzien op het gelijkvloers, aan het overdekt terras. Aan de straatzijde is er in de buitenruimte plaats voor fietsen en vijf auto’s (opgelegd door de stad). De overdekte ruimte aan de poort vooraan kan soms ook gebruikt worden als een groot werkatelier in open lucht. Aan één zijde is een dikke kast voorzien om alle werkmateriaal op te bergen. Door middel van een gekartelde spiegelwand op deze kast, ontstaan er tevens meer zichten op het groene binnengebied vanaf de straat.
Cohousing Jean
Architecten Els Claessens en Tania Vandenbussche (ECTV)
Adres Jean Béthunestraat 7-9, 9040 Sint-Amandsberg (Gent)
Typologie Cohousingproject met 10 woningen in een gesloten bouwblok
Gemeenschappelijke ruimtes keuken & leefruimte, overdekt terras, wasserette, tuin, overdekte werkruimte en kasten
Status In bouwaanvraagprocedure
Foto’s ECTV
06/09/2018
Goed nieuws, de werken zijn gestart, men is begonnen met de sloopwerken.( sept.2018 )