Op 23 april 2024 gaf het Brusselse architectencollectief Rotor een lezing in C-mine Genk. Door hun focus op vraagstukken rond hulpbronnen, afval en veroudering in de bouwsector vormen ze een bijzonder bureau in de vakwereld. Ze werken aan ontwerpen, onderzoeksprojecten, tentoonstellingen en publicaties. Zo schreef Rotor bijvoorbeeld een vademecum voor de publieke sector dat moet helpen om bouwmaterialen uit publieke gebouwen te recupereren.
In een sector die notoir traag evolueert en moeilijk bij te sturen is, proberen ze bovendien van hergebruik terug een courante praktijk te maken door zelf de logistiek te organiseren. Via spin-off organisatie Rotor DC, opgericht in 2016, zijn ze actief in de ontmanteling, stockage en verkoop van gerecupereerde bouwmaterialen, afkomstig uit hedendaagse afbraak- en renovatiewerven. In de depots van Rotor DC vind je een overvloed aan moderne en postmoderne bouwmaterialen, gered van de sloop en onderweg naar een tweede leven.
Tijdens een onderzoek naar bestaande hergebruikhandelaars, die gedocumenteerd worden op Opalis.eu, stootte Rotor op het werk van Marcel Raymaekers. Deze Genkse architect onderscheidde zich van de Belgische naoorlogse architectuur door bijna uitsluitend te werken met gerecupereerde materialen. Vanaf de jaren 1960 realiseerde hij een omvangrijk oeuvre met materialen als zwerfkeien uit de Maasvallei of kolommen en portieken van afgebroken kerken. Hiermee sluit hij enerzijds aan bij eeuwenoude bouwtradities, anderzijds realiseert hij een krachttoer door de praktijk een geheel nieuwe invulling te geven in de naoorlogse context van modernisering. Centraal in zijn ontwerppraktijk stond Queen of the South, opgericht in Genk in 1972, een handelszaak in ‘historische stijlobjecten’ met een café en een restaurant. The Queen of the South was voor meer dan 50 jaar de materiële en creatieve broeihaard voor Raymaekers’ architectuur. Hier ontving hij klanten, stockeerde hij materialen en verkocht ze weer als bouwpakketten.
Tijdens de lezing op 23 april komen Lionel Devlieger, Arne Vande Capelle en Stijn Colon toelichting geven over de boeiende bouwpraktijk van Rotor, maar staan zij ook uitgebreid stil bij het oeuvre van Marcel Raymaekers. Met de steun van de Universiteit Gent, de Vlaamse Overheid en het Vlaams Architectuurinstituut hebben zij in 2023 ook een tentoonstelling opgezet en een publicatie uitgebracht over de bouwpraktijk van Marcel Raymaekers. Aan de hand van originele objecten, archiefdocumenten en nieuwe foto’s door Anja Hellebaut en Anthony De Meyere, illustreren ze hoe Raymaekers te werk ging en wat voor architectuur hij realiseerde.
Lionel Devlieger is mede-oprichter van Rotor en heeft lesgegeven aan universiteiten in Europa en de VS. In 2018 was hij co-auteur van ‘Deconstruction et reemploi’, een naslagwerk over hergebruik van bouwcomponenten. Arne Vande Capelle is projectleider bij Rotor, ondermeer als coördinator van opalis.eu, een online-inventaris van professionele hergebruikhandelaars in de bouwsector. Sinds 2021-22 zijn ze beide verbonden aan de Universiteit Gent waar ze onderzoek doen naar het naoorlogse hergebruiklandschap in België. Stijn Colon was tot 2023 projectleider bij Rotor en is docent aan Sint-Lucas KU Leuven. Samen met James Westcott schreven ze het boek ‘Ad Hoc Barok, Marcel Raymaekers’ hergebruikarchitectuur in naoorlogs België’.
Praktisch
Lezing door Rotor
dinsdag 23 april 2024, 20u15
C-mine Genk
Prijs: 16, 13 of 8 euro (respectievelijk basisprijs, C-mine pas en studenten)
Tickets te koop via C-mine.
Foto inzet © Pascal Broze
Foto’s in tekst Realco cafetaria © Benjamin Brolet / Boek Ad Hoc Barok
