Circulariteit zet aan tot nieuwe bouwcultuur
Lieve Drooghmans 1 augustus 2020

Voor een duurzaam en circulair gebouw heb je in de eerste plaats een ruimdenkende architect nodig. Thomas Rau is als Nederlands architect vooral gekend om zijn doorgedreven visie op het hergebruik van bouwmaterialen in een gebouw. Hij streeft naar een radicale ommezwaai in ons economisch denken: we mogen niet langer roofbouw plegen op de aarde, maar moeten onze roofbouwmaatschappij omzetten in een oogstmaatschappij. Concreet ontwerpt hij gebouwen waarvan de bouwmaterialen, na ontmanteling, ooit een tweede leven kunnen krijgen. Zo heeft hij recent het nieuwe kantoorgebouw van Triodos Bank in Nederland ontworpen en in elkaar gevezen met 165.312 schroeven. Hij spreekt hier van ‘het begin van een nieuwe bouwcultuur’ met een vernieuwde relatie tussen producent en consument. In zijn nieuw economisch model gaan we geen lampen meer kopen, maar enkel nog lichturen, of geen wasmachines, maar enkel wasbeurten. Zo blijven de producenten eigenaar van hun producten en zullen zij beter nadenken over hun producten en de levensduur.

Dat ook producenten bewust kunnen inzetten op hergebruik zien we bij vloerbedrijf Tarkett, dat recent onderscheiden is als één van de meest duurzame bedrijven in de wereld. Vanuit hun visie op circulair bouwen en duurzaamheid werkt Tarkett graag met recupereerbare materialen. Volgens Joris Cox moeten ecologie en economie hand in hand gaan, in plaats van elkaar in de weg te staan. Hij pleit ervoor dat overheden criteria zoals hergebruik meer en meer in beschouwing zouden nemen als gunningscriterium, in plaats van te focussen op prijs.

Bij baksteenfabrikant Vandersanden beseffen ze op hun beurt dat het bakproces zorgt voor een grote CO2-uitstoot. Om dit euvel aan te pakken experimenteren zij met dunwandige steenstrippen voor eenzelfde look & feel van de bakstenen gevels. Dit vraagt veel minder energie en minder grondstof, vertelt Pirre Wuytack in volgende video. Bovendien zijn deze modulaire gevelelementen eenvoudig op te bouwen en terug te demonteren. Net zoals Tarkett merken ze bij Vandersanden dat vooral het hogere prijskaartje van deze circulaire producten moeilijk ligt bij de opdrachtgevers en rekenen ze op de overheid om een voorbeeld te stellen in hun publieke gebouwen. Naarmate nieuwe materialen meer toegepast worden, zal dit ook een prijsverlagend effect hebben.

 

 

Deze video kadert binnen het traject ‘Ruimtelijke kwaliteit in Limburg‘, waarin AW het woord geeft aan verschillende lokale besturen, stakeholders, architecten, …

22/02/2021

Foto  Triodos Bank © Bert Rietberg