Lezing met Dirk Somers van Bovenbouw gemist?
Herbekijk hier de video opname en de fotoreportage van de lezing.

Dirk Somers is de oprichter van Bovenbouw Architectuur in Antwerpen. Daarnaast doceert hij ook architectuurontwerp aan de TU Delft en leidt hij als gastprofessor een masterstudio in de vakgroep ‘Architectuur & Stedenbouw’ aan de UGent.

Op zoek naar de verborgen betekenissen van de architectuur, ontwikkelde Bovenbouw een ontwerppraktijk gekenmerkt door een intense wisselwerking tussen bouwen en beschouwen. Geïntrigeerd door begrippen als concept en context, eigentijdsheid, dagelijksheid, functie en constructie, graaft Bovenbouw in de betekenislagen van de architectuur. Bovenbouw probeert de rol van de architect te herdenken en zet daarbij theorie en ontwerp in als gelijkwaardige instrumenten.

Tijdens de lezing komen zeven projecten aan bod die deze visie en werkwijze illustreren. Hieronder volgt een korte voorstelling van de twee projecten die het bureau vorig jaar selecteerde voor de groepstentoonstelling georganiseerd door Caruso St John Architects op de biënnale van Venetië.

Woninguitbreiding, Mortsel
De woonuitbreiding van een halfopen eengezinswoning in Mortsel is volgens Dirk eigenlijk een spiegeling van het voorhuis. Hij bouwt geen aanbouwsel achter het eerste huis, maar hij bouwt een volwaardig tweede huis achter de bestaande stadswoning. Een zelfstandig huis dat zich richt naar de tuin of zoals Dirk het omschrijft: “Een huis met kamers, een schouw en een trap.”

Waar het voor- en het achterhuis elkaar raken, plooit de zijgevel van de uitbreiding lichtjes naar binnen. De smalle steeg wordt zo doorbroken en maakt plaats voor bijkomende lichtinval en een bescheiden terras. Om de samenhang tussen de voor- en de achterbouw te benadrukken is de zijgevel van de uitbouw, net als die van de bestaande woning, uitgevoerd in metselwerk. Vlakken in verschillende formaten stenen en metselwerkverbanden reflecteren de ruimtelijke organisatie van het achterhuis. Door de nieuwe gevel vervolgens wit te schilderen ontstaat er één geheel. Het schilderwerk loopt gedeeltelijk over naar de bestaande bouw om het geheel te verbinden.

Politiekantoor, Schoten
Schoten is een gemeente met weinig stedelijkheid. De hoofdstraat die de gemeente doorkruist heeft nood aan een nieuw plein. Het nieuwe politiekantoor speelt een tussenfiguur tussen het centrale gemeenteplein en het parkeerterrein van de supermarkt: niet zo stedelijk als een colonnade en niet zo nietszeggend als een supermarktdoos.

Het politiekantoor vormt de hoek van een nieuw plein dat dezelfde verhoudingen heeft als het centraal afgelijnde marktplein. De parkeerplaatsen van de politiewagens liggen verborgen achter een wand die het plein mee afbakent. De luifel, als alter ego voor de arcades in het centrum, ondersteunt het publieke karakter van zowel het plein als het gebouw.

Het gebouw is massief en transparant tegelijkertijd. Het grondplan bestaat uit verschillende kamers die geschikt worden langs vier publieke atria. Via de vier atria loopt het plein door in het gebouw.

Verslag: Hannelore Goyens
Eindredactie: Lieve Drooghmans (Pianta)
Foto: Joep Gosen
Video: Siebe Vranckx

A-Z Lezing 2012-2013, dinsdag 19 maart 2013, 20u, Z33