Wat te doen met de modernistische architectuur in Limburg? Met enige regelmaat vallen deze gebouwen ten prooi aan de sloophamer, vaak omwille van slecht onderhoud en een gebrek aan respect voor deze panden als bouwkundig erfgoed. Tijd om in te grijpen.
Onlangs lanceerde architect Luc Vanmuysen een oproep: “Toon hetzelfde engagement en dezelfde zorg voor onze modernistische architectuur, als voor ons eeuwenoud patrimonium.” Het was een directe reactie op een artikel waarin Het Belang van Limburg de afbraak van zijn eigen gebouwen aankondigde, gebouwd in de jaren zestig-zeventig en “een pareltje van modernistische betonarchitectuur”. Zoals Vanmuysen terecht opmerkt heeft het gebouw een plek veroverd in ons collectief geheugen.
Er zijn heel wat meer voorbeelden. Hoewel geklasseerd en beschermd, werd onlangs historisch huis Sternotte aan de Kuringersteenweg in Hasselt met spoed afgebroken omdat het grote scheuren vertoonde. Hetzelfde lot dreigt voor de beschermde woning Douchar in de Koningin Astridlaan – in Hasselt beter bekend als huis Stynen naar de architect die het ontwierp. Het pand, gecamoufleerd met een groot reclamebord, is inmiddels onbewoonbaar verklaard. Ondanks de grote verwaarlozing is het uitgesproken architecturale karakter van dit pand er eentje om te koesteren.
Ook Genk telt een magnifiek modernistisch erfgoed. Voor de opening van de mijnen was er bijna niets in Genk. Het is bijgevolg een uitgesproken moderne stad. Denk daarbij niet alleen aan het mijnerfgoed, maar ook aan de moderne villa’s (van toparchitecten zoals Marc Dessauvage) en de moderne stedenbouw in het centrum. Met de renovatie van Shopping 1, één van de eerste shoppingcentra, toont Limburg hoe succesvolle renovaties ons bouwkundig erfgoed een nieuw leven kunnen geven.
Zoals Nietzsche het al stelde, moet elke generatie een nieuw evenwicht vinden tussen behouden en afbreken, tussen vereren en verguizen. Architectuurwijzer pleit ervoor om markante modernistische gebouwen te klasseren, zodat ze bewaard kunnen worden voor de toekomst. Maar waar nog meer nood aan is, is aan het respecteren van deze gebouwen als onderdeel van ons bouwkundig erfgoed, zeker in een provincie die duurzaamheid hoog in het vaandel draagt. Expertise en onderzoek zijn hier dan ook essentieel: manieren van restauratie, herbestemming en onderhoud vragen onze aandacht.
Foto
Huis Stynen – cn Architectuurwijzer
02/05/2016
