Op Open Monumentendag stelt Architectuurwijzer de oude gevangenis aan de Martelarenlaan open, recent getransformeerd tot faculteit rechten van de Universiteit Hasselt. U kan er de internationaal gewaardeerde architecturale ingrepen van nabij ontdekken.

De oude gevangenis werd in 1855 volgens het ‘panopticonprincipe’ opgetrokken, met een stervormig grondplan. In het centrale gedeelte zaten de bewakers die elke cellengang ongezien in het oog moesten kunnen houden. Door een constructiefout was dit niet mogelijk.

Hoewel het gebouw niet beschermd is, werd het met veel respect gerenoveerd. Architectenbureau noAarchitecten (Brussel, Brugge) is erin geslaagd om de kwaliteiten van de gevangenis aan te vullen met zachte, doch uitgesproken hedendaagse kwaliteitsarchitectuur. Zo is een gesloten gebouw herbestemd tot een open en zeer toegankelijk geheel dat zich perfect leent voor congressen, exposities en manifestaties.

Tijdens Open Monumentendag kan u een vrij bezoek brengen aan de oude gevangenis, of meewandelen met één van de drie aanwezige gidsen. Er staan ook een aantal activiteiten op het programma:

De erfgoedbalans van Hasselt

Op de 25ste Open Monumentendag blikt architect Dimitri Minten (RE-ST / docent Erfgoedzorg UHasselt) terug op 25 jaar monumentenzorg in Hasselt. Aan de hand van diverse restauratie- en herbestemmingsprojecten wordt de geschiedenis van Hasselt verteld en gekaderd binnen de huidige visies over erfgoedzorg. Bijzondere aandacht gaat uit naar de verschillende Hasseltse musea die bijna zonder uitzondering een thuis vonden in herbestemde gebouwen.

De toekomst van de Vlaamse parochiekerken

Architect Roel De Ridder (onderzoeker UHasselt) vertaalt de inzichten van zijn doctoraatsproefschrift over de toekomst van de Vlaamse parochiekerken naar de concrete uitdagingen van het moment. Anno 2013 zijn de kerkbesturen voor het eerst verplicht om een visie te formuleren op het toekomstige gebruik van de kerkgebouwen die zij beheren. Welke richting moeten we uit om de teloorgang van de kerkfabrieken te voorkomen? De Ridder pleit voor een radicale aanpak die niet breekt met het verleden en inzet op het aanwezige sociaal kapitaal. Een lezing over een ongewoon maar zeer interessant onderwerp…

Gevangenisgedichten

Overal ter wereld komen mensen in opstand tegen onrecht en belanden hiervoor in de gevangenis. Het ventileren van kritische meningen wordt vaak zonder enige vorm van proces bestraft. Acteur Hubert Damen leest gevangenisgedichten uit de verzamelbundel “Openingen”. Gedichten die gaan over liefde, over hoop op een betere toekomst, en natuurlijk over vrijheid: de vrijheid van denken, geloven en fantaseren. Saxofonist Herman Vanspauwen zorgt voor muzikale ondersteuning.

Herbestemming

De tentoonstelling, die doorgaat in de foyer van de Oude Gevangenis, presenteert een selectie van projecten van masterstudenten architectuur en interieurarchitectuur die in juni 2013 afstudeerden aan de Faculteit Architectuur en kunst van Universiteit Hasselt. Vanuit hun specifieke invalshoek werkten zij allen rond de thematiek van ‘herbestemming’.
Praktisch

Doorlopend vrij bezoek en rondleidingen in de oude gevangenis Hasselt, Martelarenlaan 42.

Zondag 8 september 2013 van 10 tot 18 uur.
10u30 Gevangenisgedichten – Hubert Damen
11u30 Gevangenisgedichten – Hubert Damen
13u00 Gevangenisgedichten – Hubert Damen
13u45 De erfgoedbalans van Hasselt – Dimitri Minten
14u30 Gevangenisgedichten – Hubert Damen
15u15 Toekomst Vlaamse parochiekerken – Roel De Ridder

Het volledige programma vind je op www.openmonumenten.be.