Circulair bouwen is een ‘hot topic’ in de bouwwereld. Het principe zet aan tot een nieuwe kijk op het ontwerp, de bouwmaterialen en het bouwproces. Ook de herbestemming van ons erfgoed vraagt om bijzondere aandacht in Vlaanderen. Vanuit zorgvuldig ruimtegebruik is het immers aangewezen om zoveel mogelijk bestaand patrimonium in te zetten bij nieuwe ontwikkelingen. Hergebruik van een gebouw vormt bovendien een belangrijke eerste stap in een circulair bouwproces, dus circulariteit en erfgoed zijn perfect verzoenbaar. Maar circulair bouwen én bestaand patrimonium herbestemmen is geen eenvoudige opdracht. Zoals bij elke maatschappelijke transitie hebben we pioniers nodig die het voorbeeld stellen.
Op de lezing van 12 januari in CCHA te Hasselt nodigt Architectuurwijzer drie Vlaamse architecten uit die pionieren op vlak van circulair bouwen, die recent een mooi voorbeeldproject hebben gerealiseerd, in samenwerking met hun opdrachtgever, en die vooral met veel passie en trots vertellen over hun vak en hun bijzondere project.
Een eerste spreker is Ruben Braeken van B+ architecten. In opdracht van de stad Genk heeft hij circa 10 jaar met veel geduld en energie gewerkt aan de renovatie en herbestemming van de St-Albertusschool in Genk (cf. foto bovenaan). Het oude schoolgebouw in de wijk Zwartberg is omgetoverd tot een laagdrempelig buurtcentrum voor wijkbewoners en jongeren. Met het project heeft Ruben Braeken recent de Limburgse Baksteenaward voor utiliteitsbouw gewonnen. De jury omschreef het als een project waarin circulariteit, duurzaamheid, pragmatisch bouwen én vormgeving op een schijnbaar moeiteloze manier worden verenigd. Ook het ontwerpplezier van de architect valt duidelijk af te lezen uit de architectuur.
Jan Moens van Bureau Bouwtechniek is een volgende boeiende spreker. Zijn bureau is gekend als een technisch ontwerp- en adviesbureau dat gerenommeerde binnen- en buitenlandse architecten bijstaat in het ontwerp en de realisatie van grootse bouwprojecten in Vlaanderen. Een doorgedreven passie voor hoogstaande, intelligente architectuur en technische innovatie is hun handelsmerk. Al meer dan 30 jaar is Jan Moens zo betrokken bij de diverse ontwikkelingen op de site van Tour & Taxis in Brussel, in opdracht van projectontwikkelaar Extensa. Een recent pronkstuk op de site vormt de veelgeprezen Gare Maritime, ontworpen door Willem-Jan Neutelings en Bureau Bouwtechniek. Als uitvoerend architect heeft Jan Moens hier het ontwerp- en denkproces van bij aanvang gevolgd en begeleid. Hij kan met veel passie vertellen over de cruciale ontwerpbeslissing, de ‘macht van de grote getallen’ en de technische uitvoering van het project.
Tot slot mag Bart Cobbaert van DENC-STUDIO niet ontbreken in het lijstje van pionierende architecten op vlak van duurzaamheid en circulariteit. Sinds de oprichting van hun architectenbureau zet hij in op duurzaam ontwerpen en bouwen. Voor hun eigen kantoor heeft DENC-STUDIO de Loods 23 in de Voorhaven van Gent uitgekozen als de ultieme locatie. De beschermde loods werd initieel gebruikt als overslagzone voor katoen, maar is door de architecten van Compagnie O herbestemd tot een casco voor woon- en werklofts. Bij de inrichting van hun casco kantoorruimte heeft DENC-STUDIO radicaal gekozen voor een circulaire aanpak. Met veel plezier komt Bart Cobbaert vertellen over zijn visie op circulair bouwen aan de hand van zijn eigen kantoorgebouw.
Praktisch