Via ‘wonen’ is het mogelijk om over architectuur te vertellen op een manier die mensen aanspreekt, omdat er directe linken zijn met de eigen levenssfeer. In 2017 zal Architectuurwijzer rond nieuwe, duurzame en betaalbare woonoplossingen werken. Binnen het aspect ‘betaalbaarheid’ wil AW de maatschappelijk-ruimtelijke consequenties van bepaalde beheers- en eigendomsvormen tegen het licht houden. Denk bijvoorbeeld aan de Duitse en Zwitserse modellen van woongroepen en coöperatieven. Er is ook een link met modern erfgoed. Denk aan de tuinwijken en aan de moderne verkavelingsvilla’s die moeilijk verkocht raken omdat ze te groot zijn en slecht geïsoleerd.
Op 9 november 2016 trapte AW het woonprogramma af in gezelschap van drie architectenbureaus. Focus lag op de wijzigende demografie, de voortschrijdende verkaveling van het landschap, de mobiliteitsknopen, duurzaamheid in al haar facetten én ook op regelgeving. Die kruisverbanden met het beleid, de regelgeving, de handhaving, … zijn belangrijk omdat architecten en stedenbouwkundigen niet de enige ‘producers of space’ zijn (om Henri Lefebvre nog eens van onder het stof te halen). De productie van ruimte is altijd het resultaat van een gedeeld proces – met bouwheren, ambtenaren, ontwikkelaars, bewoners, enzovoort. Waarschijnlijk is dat ook de kracht van kwaliteitsarchitectuur: ingebed zijn in een breder netwerk, én er op een bepaalde manier bovenuitsteken. Mét impact op de hele ruimteproductie.
Jan Vanweert (JV) van Dhoore Vanweert en Frederik Vaes (FV) van UAU Collectiv gaven samen een visie op wonen, daarna praatte Kurt Van Belle (KVB) van Van Belle & Medina over wonen in woonzorgcentra. Enkele ideeën om over na te denken, in het licht van Limburg als één stad, met wonen, ontspannen, werken en mobiliteit:
FV: De nabijheid van voorzieningen is belangrijker dan de materialiteit van gebouwen.
JV: Kunstwerken van Donald Judd dienen als inspiratie om tussenruimtes te vrijwaren -tussenruimte is even belangrijk als het object bij Judd -, als een connectie tussen architectuur en landschap.
FV: Ontwikkelen van stedelijke binnengebieden om het open karakter van het landschap te bewaren.
JV: Meerwaarde zoeken in context en regelgeving: regelgeving in vraag stellen, maar evengoed werken vanuit de opportuniteit van het moment.
KVB: UPC Bierbeek, het Steen, Droogdokken: telkens sterke relatie met omgeving en voorliefde voor open ruimte. Architectuur, als massa, zegt altijd iets over het landschap.
KVB: Villa Rosa Sint-Truiden: opgevat als een stad op zich, met veel ruimte voor interactie tussen bewoners en met het personeel. Diverse ‘boulevards’ doorheen het gebouw en diverse patio’s. Vegetatie dient als een aanknopingspunt om te veel repetitie te vermijden.
U kan de volledige lezing hier herbekijken.
Roel De Ridder
Architectuurwijzer
22/11/2016
Foto Dhoore Vanweert