Projectvoorstel

Al meer dan 200 jaar is de fiets een eenvoudig alledaags vervoermiddel, maar met de opkomst van de auto boette de fiets aan populariteit in. Vandaag kent de fiets weer een sterke opmars in Vlaanderen, mede als gevolg van het grote fileleed en een weinig performant openbaar vervoerssysteem. De elektrische fiets in het bijzonder is een gegeerd alternatief voor de auto geworden. Maar dit succes is niet enkel te danken aan de snellere en comfortabele fietsen, ook veilige fietspaden en een goed vertakt fietsroutenetwerk zijn onontbeerlijk. Bovendien wordt de leefbaarheid van onze steden en gemeenten bepaald door de manier waarop we ons verplaatsen. Duurzame mobiliteit is een belangrijke hefboom in functie van een goed bereikbare, veilige en klimaatbestendige leefomgeving. Kwalitatieve fietsinfrastructuur neemt hierin een bijzondere rol.

Nieuwe fietspaden, -bruggen en -routes

Met de expo ‘Ruimte voor de Fiets’ brengen Architectuurwijzer en Stad en Architectuur een overzicht van recent gerealiseerde fietsprojecten. Het varieert van fietsbruggen op belangrijke knooppunten, regionale fietsverbindingen in een randstedelijke context tot autoluwe woonwijken en geïntegreerde fietsenstallingen. 

Volgende projecten in de expo tonen het belang van een zorgvuldige vormgeving en hoge ontwerpkwaliteit van fietsinfrastructuur: Park Belle-Vue (Leuven), Louisa d’Havébrug (Gent), Parkbrug (Antwerpen), F1 Fietssnelweg (Zemst), Sionsite (Lier), Groene Fietsgordel (Brugge), fietsenstalling (Halle), passerelle Gentbrugge Meersen (Gent), Groen Lint (Oostende) en Fietsspiraal (Leuven). 

Deze projecten zijn geselecteerd door een jury met experten van Fietsberaad, Fietsersbond, Team Vlaams Bouwmeester, Architectuurwijzer en Stad en Architectuur en een eerste keer tentoongesteld in Leuven in het najaar van 2021.

Meer en betere fietsenstallingen

Naast de diverse fietsinfrastructuren wil de expo ook bijzondere aandacht besteden aan de kwaliteit en vormgeving van de fietsenstalling. Ondanks de explosieve toename aan fietsen en fietspaden, lijkt het aantal fietsenstallingen nog niet mee te evolueren. In het bijzonder blijven de publieke stallingen op straat erg beperkt of zeer monofunctioneel. Met hun ontwerpend onderzoek naar de StadsStalling hebben het architectenbureau Rooilijn en Atelier Scheldeman in 2021 de mogelijkheden van een modulaire publieke fietsenparking onderzocht. In hun ontwerpend onderzoek hebben zij constructies bedacht die qua vormgeving mooi in het straatbeeld passen, maar ook ontmoeting tussen gebruikers bevorderen. 

Het onderzoeksproject StadsStalling heeft in 2020 het Bouwmeester Label ontvangen van de Vlaamse Bouwmeester en het Vlaams Architectuurinstituut. AW bekijkt in overleg met de ontwerpers, de Bouwmeester en het VAi of enkele tekeningen en kleine modellen van dit onderzoeksproject deel kunnen uitmaken van de expo ‘Ruimte voor de Fiets’.

Unieke fietsbeleving in Limburg

Naast het functioneel fietsgebruik in een dagelijkse woon-werk-school context is Vlaanderen ook een populaire regio voor recreatieve fietsers. In het bijzonder Limburg kent een sterke groei van het fietstoerisme door een gebiedsdekkend fietsknooppuntennetwerk én de realisatie van bijzondere belevingsprojecten. 

In samenwerking met de Provincie Limburg en vele lokale partners heeft Visit Limburg al meerdere mooie projecten gerealiseerd zoals Fietsen door het Water, Fietsen door de Bomen, Fietsen door de Heide en weldra ook Fietsen onder de grond. 

Aan de hand van maquettes, plannen en/of foto’s wil AW deze Limburgse fietsbelevingsprojecten, in samenwerking met Visit Limburg, toevoegen aan de expo.

Praktisch
Expo Ruimte voor de Fiets
Expo van Architectuurwijzer in samenwerking met Stad en Architectuur
Voorjaar 2024
Cultuurcentrum Hasselt, Kunstlaan 5, 3500 Hasselt
Kleine foyer
Vrije toegang

Randprogramma met rondleidingen, lezingen en andere activiteiten verder uit te werken door AW in samenwerking met partners Stad en Architectuur, Fietsberaad, Visit Limburg, team Vlaams Bouwmeester, VAi … 

De expo en het randprogramma worden opgezet voor zowel een professioneel publiek van architecten, lokale besturen, stedenbouwkundigen, studenten als een breed publiek.

Foto  Fietsen door de Heide © Frank Resseler / Visit Limburg